Thoái hóa khớp là một trong những bệnh lý cơ xương khớp phổ biến nhất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, sinh hoạt và chất lượng sống – đặc biệt ở người cao tuổi. Tuy nhiên, việc nhận biết và chăm sóc đúng cách từ sớm có thể làm chậm quá trình thoái hóa, giảm triệu chứng và tránh biến chứng nguy hiểm.
1. Thoái hóa khớp là gì?
Thoái hóa khớp là tình trạng thoái biến mạn tính của sụn khớp và xương dưới sụn, kèm theo các thay đổi ở màng hoạt dịch, dây chằng và cơ quanh khớp. Theo thời gian, sụn khớp bị bào mòn, không còn khả năng đệm và giảm ma sát, dẫn đến đau, cứng khớp, hạn chế vận động.
Những vị trí khớp dễ bị thoái hóa gồm:
-
Khớp gối: thường gặp nhất, do chịu lực trọng lượng cơ thể.
-
Cột sống thắt lưng & cổ: gây đau lan, cứng, hạn chế xoay đầu hoặc cúi người.
-
Khớp háng, vai, cổ tay: ít gặp hơn nhưng ảnh hưởng nhiều đến khả năng sinh hoạt.
2. Ai dễ bị thoái hóa khớp?
Thoái hóa khớp không chỉ xảy ra ở người già, mà còn có thể xuất hiện sớm ở người trẻ nếu có các yếu tố nguy cơ sau:
| Yếu tố nguy cơ | Tác động |
|---|---|
| Tuổi tác | Sụn khớp mất tính đàn hồi và mỏng dần sau tuổi 40. |
| Giới tính | Nữ giới sau mãn kinh dễ bị do thay đổi nội tiết tố. |
| Thừa cân | Gây áp lực lớn lên các khớp chịu lực như gối, háng. |
| Lao động nặng, sai tư thế | Làm tăng mài mòn khớp theo thời gian. |
| Tiền sử chấn thương, viêm khớp | Gây tổn thương cấu trúc khớp, thúc đẩy thoái hóa. |
3. Dấu hiệu nhận biết sớm thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp tiến triển từ từ, các dấu hiệu ban đầu thường dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, nếu nhận biết sớm, việc điều trị và kiểm soát bệnh sẽ hiệu quả hơn.
Một số triệu chứng điển hình:
-
Đau khớp âm ỉ khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi.
-
Cứng khớp buổi sáng, thường kéo dài dưới 30 phút.
-
Khớp phát ra tiếng lạo xạo khi cử động.
-
Giảm tầm vận động, khó gập duỗi hoặc xoay khớp.
-
Ở giai đoạn nặng: biến dạng khớp, teo cơ, thậm chí mất khả năng đi lại.
4. Nguyên tắc điều trị và chăm sóc thoái hóa khớp
Điều trị thoái hóa khớp không chỉ là dùng thuốc giảm đau. Hướng tiếp cận toàn diện bao gồm:
a. Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng
-
Giúp giảm đau, duy trì và phục hồi tầm vận động khớp.
-
Tăng sức mạnh cơ quanh khớp để hỗ trợ giảm tải lên sụn khớp.
-
Giảm nguy cơ cứng khớp, biến dạng khớp.
-
Là phương pháp được khuyến nghị đầu tiên trong hướng dẫn điều trị của nhiều hiệp hội cơ xương khớp.
b. Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý
-
Kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên khớp.
-
Tránh ngồi xổm, leo cầu thang nhiều, khiêng vật nặng.
-
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin D, canxi, omega-3…
c. Dùng thuốc đúng chỉ định
-
Chỉ sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết và có chỉ định của bác sĩ.
-
Hạn chế lạm dụng nhóm thuốc giảm đau, kháng viêm dài ngày.
d. Theo dõi định kỳ & chẩn đoán hình ảnh
-
Giúp đánh giá tiến triển, mức độ tổn thương khớp, từ đó cá nhân hoá điều trị.
Trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh của chúng tôi đạt độ chính xác cao, chi tiết tới mức độ siêu vi, có thể sánh ngang với những cơ sở đầu ngành.
5. Giải pháp tối ưu cho bệnh nhân khó di chuyển: CHĂM SÓC THOÁI HÓA KHỚP TẠI NHÀ
Không ít bệnh nhân, nhất là người cao tuổi, gặp khó khăn trong việc đi lại để đến phòng khám. Đây là lý do tại sao dịch vụ chăm sóc tại nhà ngày càng trở nên thiết thực:
Dịch vụ chăm sóc tại nhà tại Việt Healthcare mang lại:
-
✅ Thăm khám & đánh giá chức năng khớp tại nhà
-
✅ Thiết kế bài tập vật lý trị liệu cá nhân hoá theo từng tình trạng bệnh lý
-
✅ Theo dõi tiến triển, điều chỉnh phác đồ sau mỗi buổi điều trị
-
✅ Tiết kiệm thời gian – giảm nguy cơ té ngã hoặc di chuyển mệt mỏi
-
✅ Phù hợp cho người cao tuổi, người không có người thân hỗ trợ đi lại
Kết luận
Thoái hóa khớp không thể đảo ngược hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu can thiệp sớm và đúng cách. Đừng đợi đến khi cơn đau làm tê liệt cuộc sống – hãy chủ động chăm sóc khớp ngay từ hôm nay, kể cả khi bạn không thể tự mình đến phòng khám.
